İSG kısaltmasıyla iş hayatında sıkça kullanılan iş sağlığı kavramı, işyerinde işin yürütülmesi sırasında çeşitli nedenlerden dolayı sağlığa zarar verebilecek koşullardan korunmak amacıyla yapılan sistemli ve bilimsel çalışmalar olarak tanımlanabilir.
İSG Avrupa Birliği içerisinde 1980’li yılların başından itibaren ele alınmaya başlamıştır. Bu yılların sonlarında yani 1989 yılında çıkarılan 89/391/EEC sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği direktifi, ilerleyen süreçlerin sağlıklı şekilde yönetilmesinde önemli rol oynamıştır.
Bu direktif baz alınarak İSG alanında çerçeve direktif olarak kabul edilmiştir. Sonralarda bu çerçeve direktife dayandırılarak çok sayıda bireysel direktif hazırlanmıştır.
Ülkemizde ise 2012 yılında yürürlüğe giren 6331 sayılı İSG kanunu, Avrupa birliği uyum süresince hayatımıza girmiştir. Bu kanun günümüzde hâlâ uygulanmaya devam etmektedir.
İş Sağlığı ve Güvenliği Kavramı
İSG kavramı üzerinde son yıllarda sıkça durulmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü’nün yaptığı tanıma göre sağlık; fiziksel, ruhsal ve sosyal açıdan tam bir iyilik halini ifade etmektedir. Daha açık şekilde tanımlamak gerekirse bireyin sağlıklı olması demek yalnızca fiziki olarak kendini iyi hissetmesi değildir.
Kişinin aynı zamanda kendisini hem ruhsal hem de sosyal açıdan iyi hissetmesi gerekmektedir. WHO yani dünya sağlık örgütü sağlığı fiziki, sosyal ve ruhsal boyutuyla beraber ele almaktadır.
Sağlık tanımından yola çıkarak İSG kavramını tanımlamamız gerekirse; işçinin çalıştığı işte fiziksel, ruhsal ve sosyal anlamda iyilik hali içerisinde olması İSG kavramını karşılamaktadır.
WHO ve uluslararası çalışma örgütünün karma komisyonuna göre İSG tanımı her meslekteki işçilerin fiziksel, ruhsal ve sosyal iyilik hallerinin üst düzeyde korunup geliştirilmesini ve çalışma koşullarından dolayı sağlıklarını kaybetmelerinin önlenmesini kapsamaktadır.
Ayrıca İSG kavramı, işçilerin iş yerindeki sağlığa zararlı faktörlerden kaynaklanan risklerden korunmasını ve işçinin fiziksel ve psikolojik sağlık durumuna uygun işte çalışmasının sağlanmasını içermektedir.
Yani özetle İSG tanımı, işin insana uyarlanmasını ve her bireyin kendi sağlık durumuna uygun işte çalışmasını kapsamaktadır.
İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanları Kimdir ve Ne Yapar?
Çalışma ortamlarındaki kaza olasılıkları minimuma indirmek için iş güvenliği uzmanları görev yapar. Sadece anlık kazalardan değil, mesleki yıpranma gibi uzun sürede oluşmuş problemlerin giderilmesi için de çalışırlar.
Bunların yanı sıra iş yerinde ortaya çıkabilecek kazaları ön görmek ve bunlar engellemek adına çalışmalar da bulunmak da yine İSG uzmanlarının görev tanımları arasında yer almaktadır.
Sorumlulukları nedeniyle bu alanında çalışan kişiler, çalışma alanlarında diledikleri düzenlemeleri yapabilmektedir.
Bir uzmanın çalışmanın tamamına odaklanmalı ve hem ekip hem de ekipman açısından olası tehlikeleri ön görmelidir. Ön gördüğü bu tehlikeleri engelleyecek hazırlıklar yapmalıdır.
İş yerlerinde güvenlik başlığı adı altında iş sağlığı ve güvenliği uzmanlarına yasal olarak tanımlanmış haklar bulunmaktadır. Bu haklar sayesinde nu alanda çalışan uzmanlar ihtiyaç duymaları halinde alanda gerekli değişimleri yapabilmektedir.
Bir iş yerinde çalışma yürütülebilmesi için kanun kapsamında çeşitli önlemlerin alınması gerekir. Daha iş başlamamışken gerekli önlemler alınmalı ve iş esnasında işlemler düzenli olarak denetlenmelidir.
Görevi kapsamınca İSG uzmanlarının işçinin sağlığını korumak için dikkatini dağıtacak konuları araştırması ve buna uygun önlemler alması gerekir. Bir örnekle açıklamak gerekirse hijyen eksikliği, hava kirliliği ve hatta ortam sıcaklığı gibi kontrol etmek ve iş planını buna uygun olacak şekilde hazırlamak da uzmanların sorumlulukları kapsamındadır.
