“İSG Nedir?” sorusu, iş sağlığı ve güvenliği konusunda araştırma yapan kişiler tarafından sorulan başlıklar arasında yer almaktadır.
İSG, iş sağlığı ve güvenliği kavramının kısaltmasıdır. İş sağlığı, iş yerinde işin yürütülmesi esnasında çeşitli nedenlerden ötürü sağlığa zarar verebilecek koşullardan korunmak amacıyla yapılan sistemli ve bilimsel çalışmaların tümünü kapsamaktadır.
İş sağlığı ve güvenliği Avrupa Birliği’nde 1980’li yılların başından itibaren kullanılmaya başlamıştır. Bu yılların sonlarına doğru ise 1989 yılında 89/391/EEC sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği direktifi çıkarılmıştır. İlerleyen dönemlerde tüm süreçlerin sağlıklı şekilde yönetilmesi için bu kavram önemli rol oynamıştır.
1989 yılında yayınlanan direktif, iş sağlığı ve güvenliği alanında çerçeve direktif olarak kabul görmüş ve sonraki süreçlerde ihtiyaç duyulduğu noktada bu direktife dayandırılarak çok sayıda bireysel direktif hazırlanmıştır.
Ülkemizde 2012 yılında yürürlüğe giren 6331 sayılı iş sağlığı ve güvenliği kanunu, Avrupa birliği uyum sürecinde hayatımıza dahil olmuştur. Bu kanun günümüzde hâlâ uygulanmaya devam etmekte ve iş yerleri buna uygun olacak şekilde hareket etmektedir.
İş Sağlığı ve Güvenliği Kavramı Nedir?
İş sağlığı ve güvenliği son yıllarda üzerinde sıkça durulan kavramlar arasında yer almaktadır. Bu terim iş sağlığı ve iş güvenliği olmak üzere iki farklı terimi kapsamaktadır. İş sağlığı ve güvenliğinin doğru şekilde algılanması ve kavranması için öncelikle bu iki terimin tanımlamasının doğru yapılması gerekir.
Dünya Sağlık Örgütü tarafından yapılan tanımlamaya göre sağlık; kişinin kendini fiziksel, sosyal ve ruhsal açıdan tam anlamıyla iyi hissetmesidir.
Daha açık şekilde tanımlanması gerekirse bir bireyin sağlıklı olarak tanımlanabilmesi için yalnızca fiziki anlamda değil sosyal ve ruhsal açıdan da kendini iyi hissetmesi gerekir.
WHO yani dünya sağlık örgütü, sağlığı tüm boyutlarıyla ele almakta ve buna uygun olan noktada birey için sağlıklı tanımlamasını yapmaktadır.
İş sağlığı kavramı da sağlık kavramından yola çıkarak tanımlanabilmektedir. İş sağlığı, işçinin çalıştığı işte kendini fiziksel, ruhsal ve sosyal anlamda iyilik hali içerisinde hissetmesidir.
İş sağlığı oldukça önemli ve dikkat edilmesi gereken bir konudur. Çünkü iş sağlığının olumsuz seyretmesi kişinin hem iş verimliliğini düşürecek hem çalışma arkadaşlarını etkileyecek hem de sosyal çevresindeki insanlara yansıyacaktır.
Bu yaklaşım ele alındığında iş sağlığının olumsuz seyretmesinin işçiyle etkileşim içinde olan herkesi etkileyeceğini ve geniş bir alanı etkileyeceğini ön görmek pek de zor değildir.
WHO ve uluslararası çalışma örgütü karma komisyonu tarafından yapılan açıklamalara göre iş sağlığı tanımı her meslekteki işçilerin fiziksel, ruhsal ve sosyal iyilik hallerinin üst düzeyde korunup geliştirilmesini kapsamaktadır.
Bu noktada kişinin hangi mesleği yaparsa yapsın çalışma koşulları nedeniyle sağlığını kaybetmemeli ve bunun için gereken tüm önlemler alınmalıdır.
İş güvenliği ise her işin belli risklerinin bulunmasından dolayı ortaya çıkmış önemli bir kavramdır. Pek çok iş yerinde mevcut durum ve çalışma koşullarından dolayı oluşabilecek çok sayıda risk bulunmaktadır.
İş güvenliği kavramı bu olası risklerin hesaplanmasını ve ön görülerek engellenmesi adına çalışmalar yapılmasını kapsamaktadır.
Gerekli önlemlerin alınmadığı ve iş güvenliğinin sağlanmadığı durumlarda telafisi olmayan sorunlar ortaya çıkabilmektedir. Bu zararların ortadan kaldırılması ve en aza indirilmesi için sihirli bir değneğe değil belli bir sisteme oturmuş iş güvenliği çalışmalarına ihtiyaç vardır.
İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanları Kimdir ve Ne Yapar?
İş sağlığı ve güvenliği kavramının denetlenebilmesi adına iş yerlerinde iş sağlığı ve güvenliği uzmanları çalışır. Bu kişilerin görevleri çalışma ortamlarındaki kaza olasılığını minimuma indirmektir.
İş sağlığı ve güvenliği uzmanları yalnızca anlık kazalardan değil aynı zamanda mesleki yıpranmalar gibi uzun süreler sonucunda ortaya çıkan sorunların giderilmesi için de çalışır.
İş sağlığı ve güvenliği alanında çalışan uzmanların yetki alanları oldukça geniştir. Bu durum sağlık ve güvenlik açısından risk gördükleri bir projeyi maliyeti ve ilerleme durumu ne olursa olsun durdurabilmeleri adına oldukça önemlidir.
Bir iş sağlığı ve güvenliği uzmanı çalışmanın tamamına odaklanarak hem ekip hem de ekipman açısından olası tüm tehlikeleri ön görmeli ve buna uygun olacak şekilde çalışmalar gerçekleştirmelidir.
Yani özetle iş sağlığı ve güvenliği oldukça önemli bir kavramdır ve çalışan sağlığı açısından odlukça mühimdir. Yasalar çerçevesinde kabul görmüş direktifler dikkate alınarak sektörel iş güvenliği sağlanmalı ve bu anlamda donanım sahibi kişiler iş yerlerinde çalıştırılmalıdır.